Hipnoz, eski Yunanca'da uyku anlamına gelen "hypnos" kelimesinden türetilmiştir. Ancak, hipnozun uyku ile ilgisi yoktur. Bilincli zihnimiz ile bilincaltimiz arasinda Kritik Faktör denilen bir bölge var ve tek görevi bilinçaltına uymayan verileri geri çevirmek. Hipnoz, Kritik Faktörü geçici olarak devre dışı bırakarak, bilinçaltı zihne doğrudan erişim sağlayan bir durumdur.
Hipnoz, insan zihninin bilinçli ve bilinçsiz katmanları arasında bir köprü kurmayı amaçlayan, kişinin dikkatini odaklayarak, gevşemesini ve çevresel uyaranlara karşı duyarsızlaşmasını sağlayan bir yöntemdir. Hipnozun bilimsel temelleri, beyin dalgalarının incelenmesi ile ortaya çıkmıştır. Beyin dalgaları, beynin elektriksel aktivitesini ölçen bir yöntemdir. Beyin dalgaları, frekanslarına göre dört gruba ayrılır: Beta, Alfa, Teta ve Delta. Beta dalgaları, uyanık ve dikkatli olduğumuz zamanlarda ortaya çıkar. Alfa dalgaları, gevşeme ve rahatlama durumlarında görülür. Teta dalgaları, uyku ile uyanıklık arasındaki geçiş evrelerinde ve derin meditasyonlarda belirir. Delta dalgaları ise derin uykuda ve bilinçsizlik halinde oluşur.
Hipnoz sırasında kişi, alfa ve teta dalgalarının hâkim olduğu bir bilinç durumuna girer. Bu durumda kişi, hem gevşemiş hem de odaklanmış olur. Bu sayede hipnotizörün (hipnotist) telkinlerine daha açık hale gelir. Hipnotizör ise kişinin bilinçaltına ulaşarak istenilen değişiklikleri yapabilir.
Güzel insan, tam burada, karşına çıkabilecek olan temel birkaç terime daha göz atalım istiyorum.
Hipnoterapi, hipnoz yolu ile yapılan bir terapi türüdür. Hipnoz, yüksek konsantrasyonlu bir zihin durumudur. Hipnoterapi, kişinin bilinçaltı düzeyindeki düşünceleri, duyguları ve davranışları değiştirerek zihinsel ve duygusal sağlığı iyileştirmeyi hedefler.
Hipnoterapist, hipnotist veya hipnotizör ise, hipnoz tekniğini kullanan kişi demektir. Hipnotizörler, insanların zihinsel ve fiziksel olarak rahatlamasına yardımcı olabilirler.
Hipnotizörler, genellikle hipnoz eğitimi almış kişilerdir. Hipnoz eğitimi, hipnoz tekniğinin nasıl kullanılacağını ve hipnozun hangi durumlarda kullanılabileceğini öğretir.
Hipnoz, terapi, gevşeme, stres yönetimi, fobilerin üstesinden gelme, alışkanlıkları değiştirme, özgüveni artırma ve ağrı kontrolü gibi çeşitli amaçlarla kullanılabilir. Hipnozun etkileri bireyden bireye farklılık gösterebilir ve bazı insanlar hipnotik transa daha yatkın olabilirken, diğerleri daha az duyarlı olabilir.